Papers by Geert Van Coillie
Vredeswijzer 4, 2024
Met de 'dood van God' leek tegelijk de betekenis van het mens-zijn verdwenen. Het wereldwijde gew... more Met de 'dood van God' leek tegelijk de betekenis van het mens-zijn verdwenen. Het wereldwijde geweld met zijn vele gezichten vloeit voort uit 'het uiteenvallen van de zin'. Door het overwicht van een eng-logische rede (ratio) geraakte het talig-symbolische verhaal (narratio) in de verdrukking. Aandachtige lectuur van oude Bijbelse verhalen en wijsheid – in 'antropo-ethisch' en pedagogisch perspectief – laat toe om de huidige crisistijd toekomstgericht te herijken.
Impuls. Onderwijstijdschrift voor leidinggevenden, 2024
Hendrik Despiegelaere en Geert Van Coillie roepen schoolleiders op om tijd te maken voor reflecti... more Hendrik Despiegelaere en Geert Van Coillie roepen schoolleiders op om tijd te maken voor reflectie over het omgaan met het onverwachte en het tegendraadse. Ze ondersteunen hun filosofische invalshoek met interessante inzichten en concrete voorbeelden uit het werkveld. Om gebeurtenissen ruimte te gunnen is het voor leidinggevenden aangewezen om naast de onvermijdelijkheid ook de contingentie van regelgeving te zien. Zo kunnen stemmen gehoord worden die uitgerangeerd zijn binnen de 'vanzelfsprekende' bestaande toestand. In de getuigenis en het engagement bij de 'provocatieve' gebeurtenis van elkeen op school spreekt het verlangen om stem te geven aan wat tot dusver niet beluisterd werd. Het biedt de school de kans om het praktische handelen en concrete samenleven almaar congruenter af te stemmen op de waarden waarvoor men staat.
Rijmtijd, 2023
De plek en het woord is één, en was de plek er niet, (Bij eeuwige eeuwigheid!) dan zou het woord ... more De plek en het woord is één, en was de plek er niet, (Bij eeuwige eeuwigheid!) dan zou het woord er niet zijn' (Angelus Silesius, Zwerver tussen hemel en aarde) Wrj zrjn vandaag de mensen die nog niet klaar zijn met het opgeven van de idolen en die pas de symbolen beginnen te horen. (P. Ricoeur, De l'interPretaÍion) De zon als zinnebeeld Het blijft verbazingwekkend hoe de intertekstuele en evocatieve zeggingskracht van Gezelles quasi tijdloze poëzienet als de herhaalde lectuur van Serenum erit tot op vandaag zoveel uiteenlopende literair-artistieke reminiscenties en gedeelde ervaringen of persoonlijke herinneringen oproept' Wijzen we vooilopig slechts op enkele muzikale 'vrije associaties' bij de verlossende wending naar 'een nieuwe dageraad' (v. 35) bijna aan het einde van het intrigerende gedicht. In de nadagen van de sixties bracht de Britse popzanger en songwriter cat Stevens de single 'Morning has broken' (1971') uit, de bewerking van een christelijke hymne (1931) van de gelauwerde Engelse auteur Eleonor Farjeon (18S1-1965) op een Schots-Gaelische melodie: 'loof elke morgen i Gods herschepping van de nieuwe dag' Qtraise every morning / God's recreation of the new day) (vv.l1b-12).
Tertio. Christelijk opinieweekblad, 2023
In weerwil van de lippendienst aan de nieuwe – horizontale bottom-up – autoriteit, blijven hardne... more In weerwil van de lippendienst aan de nieuwe – horizontale bottom-up – autoriteit, blijven hardnekkige restanten overeind van de hiërarchische en bureaucratische beleidsvoering door scholengroepen, centrale diensten en directies. Zonder echt pedagogisch-didactisch medezeggenschap herleid tot zielloze invullers van afvinklijsten blijken leraren nog al te vaak overal inzetbare en altijd vervangbare – gedepersonaliseerde – pionnen op een anoniem en onzichtbaar aangestuurde schaakcomputer. 'Roeping' voor onderwijs betekent aangesproken worden door een onberekenbare belofte van vernieuwing als vorm van vrijheid en verzet.
Noord & Zuid. Tijdschrift van de Orde van den Prince, 2023
Kerk & Leven, 2023
Over de zin van het leven buigt iedereen zich wel eens. Filosoof Geert Van Coillie heeft het liev... more Over de zin van het leven buigt iedereen zich wel eens. Filosoof Geert Van Coillie heeft het liever over 'zin in het leven'. Dat thema diept hij uit op vraag van het postuniversitair centrum van de KU Leuven. In een lezing die kadert in de reeks Denkend Geloven aan de Technologiecampus in Gent, schrijft hij een menswetenschappelijk verhaal voor een breed publiek van zinzoekers.
Kerk & Leven, 2022
In onze tijd zoeken velen naarstig zichzelf. Wat betekent dat echter, 'authentiek jezelf zijn'. E... more In onze tijd zoeken velen naarstig zichzelf. Wat betekent dat echter, 'authentiek jezelf zijn'. En laat dat 'zelf' zich wel zomaar vinden?
Vorming Vrede & Burgerschap (red.), Vredeswijzer 3. Antwerpen / 's Hertogenbosch: Gompel&Svacina, 2022
Rethinking Violence Beyond War and Peace: Anthropo-ethics from Levinas to Girard
International Journal of Philosophy and Theology, 2021
Getuigen: Tussen geschiedenis en herinnering (Testimony: Between history and memory), 2021
Vanuit hun aard – als symbolen van bloot en bruut fysiek geweld – roepen genocides uit het heden ... more Vanuit hun aard – als symbolen van bloot en bruut fysiek geweld – roepen genocides uit het heden en het verleden op tot 'dit nooit meer'. Redelijkheid lijkt de ideale remedie tegen moordende razernij en raciaal irrationalisme. Toch stelt zich vandaag meer dan ooit de vraag of we ons niet dienen te hoeden voor een overtrokken technologisch en bureaucratisch rationalisme, dat ons vrijheid belooft maar onvrijheid geeft, identiteit in het vooruitzicht stelt maar burn-out oplevert, en 'levenslang leren' en creatief denken centraal lijkt te stellen, maar enkel nog ruimte biedt voor de digitaal spelende mens. Classicus en filosoof Geert Van Coillie reflecteert over subtiele vormen van actueel geweld, met de 'psychopolitiek' van de Zuid-Koreaans-Duitse filosoof Byung-Chul Han als inspiratiebron en leidraad.
Tertio, 2021
Er is naar verluidt een toenemende belangstelling voor de klassieken bij jong en wat ouder. De st... more Er is naar verluidt een toenemende belangstelling voor de klassieken bij jong en wat ouder. De studie van Grieks en Latijn opent culturele en filosofische vergezichten en inzichten die ons weerbaarder kunnen maken in tijden van crisis en benauwenis. Onderricht als vorming tot geestelijke veerkracht en verzet tegen onmenselijkheid-niet meteen het vocabularium van zogeheten onderwijsexperts die alleen meten om misschien almaar minder te weten.
Dennis Lenders, Jean Bastiaens (red.), Stem die mij roept. Bijbels geloven met Patrick Perquy. Antwerpen, Halewijn, 2020
Noord & Zuid. Tijdschrift van de Orde van den Prince, 2020
Kerk & Leven, 2019
Reageren op dit artikel? Dat kan op www.kerkenleven.be Elke generatie heeft zijn eigen doembeelden.
Tertio, 2019
Tijdens de kerstvakantie toonde Canvas de hartbrekende dramaserie My Brilliant Friend naar L'amic... more Tijdens de kerstvakantie toonde Canvas de hartbrekende dramaserie My Brilliant Friend naar L'amica geniale, de eerste van de vier Napolitaanse romans (2011-2014) van Elena Ferrante. In de derde aflevering over de hechte band van vriendschap en rivaliteit tussen twee opgroeiende meisjes in een kantelend tijdperk medio 20ste eeuw vraagt de vurige en vrijpostige Lila: "Studeer je Latijn? Waarom?" "Omdat het zo mooi is", luidt prompt het ontwapenende antwoord van de ingetogen Lenù.
Ethische perspectieven, 2018
Kleio. Tijdschrift voor oude talen en antieke cultuur, 2018
Wie regelt het zo dat mensen een oude schuld op hun schouders halen? Zo luidt de retorische vraag... more Wie regelt het zo dat mensen een oude schuld op hun schouders halen? Zo luidt de retorische vraag van de ik-figuur in de meesterlijke roman De mensengenezer (2017) van Koen Peeters. Van Aristoteles' Poetica tot op de divan van Freud draagt Oedipus het stempel van een onuitwisbare 'tragische fout'. In de zwart-witvoorstelling van de legende en volgens de logica van het 'onmenselijke' noodlot is de raadseloplosser en redder Zwelvoet gedoemd om als monsterlijke overtreder en zondebok een oude schuld op zich te nemen. De Griekse tragedie daarentegen laat zich vanuit literair-antropologisch perspectief lezen als de gedeeltelijke en onvolkomen ontmanteling van de mythische tweedeling en tegenstelling tussen Goed en Kwaad. Sophocles' Koning Oedipus is een whodunit rond de mysterieuze moord op Laius en de verbeten zoektocht naar de 'vele daders' (meervoud!). Tegen de achtergrond van de Atheense 'poli-tiek' ensceneert de dramaturg de omslag van het wederkerige en onbeslisbare woordgeweld tussen de protagonisten naar Oedipus' unaniem bekrachtigde zelfbeschuldiging van vadermoord en incest als vreselijke voltrekking van het orakel. Vergelijkbare Bijbelverhalen onthullen de leugen van het zondebokmechanisme en de onschuld van het slachtoffer.
Geert Van Coillie, Paul Thoen, Johan Strobbe (red.), Vorming door onderwijs. Humaniora tussen verleden en toekomst. Leuven / Den Haag: Acco, 2017
Kerk & Leven, Jul 19, 2017
Terugblikken in de tijd, herinneringen ophalen. We doen het graag en vaak, want nostalgie is des ... more Terugblikken in de tijd, herinneringen ophalen. We doen het graag en vaak, want nostalgie is des mensen. Maar wanneer wordt nostalgie een hinderpaal?
Uploads
Papers by Geert Van Coillie